باز اندیشی در بیتی از مرزبان نامه

author

  • سعید واعظ هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
Abstract:

نویسنده مرزبان نامه در اواخر باب اول، در داستان شگال خر سوار، اقامت گاه شگال را این چنین توصیف می کند. استاد ارجمند جناب آقای دکتر احمد مهدوی دامغانی- حفظ الله تعالی و متعنا بطول بقائه- در سلسله مقالاتی که در مجله یغما تحت عنوان «مأخذ ابیات مرزبان نامه» به چاپ رسانده در بیت ما نحن فیه نیز مثل سایر بیت ها از آنجایی که نام سراینده شعر را پیدا نکرده به توضیح مختصر زیر بدون ترجمه کامل بیت بسنده نموده است: «این بیت را فقط در لسان العرب ماده (خ- ی-ل) بدون نسبت یافتم و ظاهراً شرحی را هم که مرحوم علامه قزوینی (قده) در پاورقی نقل فرموده عیناً از لسان منقول می باشد.»

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مرزبان نامه یادگاری از ایران عهد ساسانی

مرزبان نامه دربردارنده داستان ها و حکایتهای بسیار کهن است و باور بر این است که این کتاب در اصل به یکی از گویش های فارسی میانه و آن طوری که وراوینی می گوید به زبان طبری کهن تألیف شده بوده است که دو بار به طور جداگانه توسط سعدالدین وراوینی و محمد بن غازی ملطیوی به نثر فنی فارسی دری برگردانده شده است. با بررسی درونمایه داستان های آن مشخص می شود که طبق گفته وراوینی اصل کتاب از سابقه ای کهن و حتی که...

full text

شرح و بررسی سطرهایی از مرزبان نامه

در این جُستار دو سطر از کتاب مرزبان‌نامه شرح و معنی شده‌است. علامه محمد قزوینی در برابر این دو سطر، علامتِ پرسش قرار داده و در ضبط برخی واژه‌ها و نیز معنی آن‌ها اظهار تردید کرده است. مرحوم خطیب­رهبر دو سطرِ مذکور را بی­معنی دانسته‌است و محمد روشن نیز با تغییر واژه­ای از این سطرها متن را دچار پیچیدگی بیشتری کرده و البته از معنی دقیق عبارات سخنی نگفته‌است. آنچه سطرهای مورد بحث را دچار اختلال و پیچید...

full text

بررسی ساختار روایی در مرزبان نامه

روایت‌شناسی از مباحث مورد توجه در سبک‌شناسی است که با رویکرد افرادی مثل؛ تزوتان تودوروف[1]، ولادیمیر پراپ[2]، شلومیت ریمون-کنان[3]، رولان بارت[4]و مایکل جی تولان[5]که در این حوزه صاحب نظر هستند، گسترش پیدا کرده است. بررسی ساختار روایی در حکایات تمثیلی که به نثر فنی و مصنوع نوشته شده‌اند، موضوعی است که در این مقاله بدان پرداخته شده است. سبک حکایت‌های تمثیلی قرن ششم که  با صنایع بدیعی و توصیفات م...

full text

«بررسی عنصر روایتگری در مرزبان-نامه

از آن­جایی که مرزبان­نامه، یکی از امّهات آثار تعلیمی کهن پارسی است، به سبب شیوه­ی روایت­گری و بعد تعلیمی از جایگاه ویژه، برخوردار است. این مقاله سعی دارد به تحلیل جایگاه راوی در روایت و داستان­های مرزبان­نامه بپردازد. در این مبحث، نشان داده شده که روایت­گری در مرزبان­نامه با یک راوی صورت نگرفته است. راوی کسی است که قصّه از زبان او نقل می­­شود. این راوی می­تواند به طور آشکار یا پنهان در قصّه حضور د...

full text

دیالکتیک در باب اول مرزبان نامه

در این مقاله سعی بر آن است  تا با روش تحلیل ساختارشکنانه‌ی دریدا باب اول مرزبان نامه را – که به شیوه‌ی حکایت در حکایت است_ ساختارشکنی کنیم و پیوندش را با دیالکتیک هگل نشان دهیم. شخصیّت‌های اصلی این باب، مرزبان و دستور هستند. نگرش ساختارشکنانه‌ی دریدا برای ما روشن می‌سازد که بین این دو شخصیّت به ظاهر متضاد، ضدیتی وجود ندارد. در واقع این دو همچون دو همکار یا دو هم بازی هستند که وجود آن‌ها برای کامل...

full text

نگاهی به تمثیل‌های نمادین در مرزبان نامه

یکی از معروف‌ترین تمثیل‌ها، تمثیل حیوانی است که فرنگیان به آن فابل می‌گویند و آن را یکی از انواع ادبی می‌دانند، در فابل قهرمانان حکایت جانوران‌اند که هر کدام نمایندﮤ طبقه‌ای از مردم جامعه هستند. کتاب مرزبان نامه از شاهکارهای نثر مصنوع از زبان حیوانات و به تقلید از کلیله و دمنه نوشته شده است. مؤلف کتاب هنرمندانه و با دید وسیع اجتماعی و فرهنگی، توانسته است از قهرمانان داستان‌ها که همان جانوران هس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 6

pages  37- 41

publication date 1999-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023